چگونه در فعالیت های روزانه ملاحظات صرفه جویی انرژی داشته باشیم

همه روزه از انرژی برای حمل و نقل، پختن غذا، گرمایش و سرمایش خانه، تولید، روشنایی، سرگرمی و خیلی موارد دیگر استفاده میشود. انتخابهای مردم تعیین میکند که چطور از انرژی استفاده کنند مثلا وسایل مصرف کننده انرژی را خاموش کنند وقتی از آنها نمی خواهند استفاده کنند. خرید خودرو با سوخت کارآمد و یا خرید وسایل خانه با انرژی کارآمد تاثیرات بسیاری بر زندگی و محیط زیست دارد.

اصطلاحات صرفه جویی انرژی یا بهره وری انرژی دو معنی متمایز دارد. راههای بسیاری وجود دارد که مردم بتوانند کمتر انرژی مصرف کنند و نیز راههای بسیاری برای مصرف عاقلانه و بهینه انرژی وجود دارد.

صرفه جویی رفتاری است که نتیجه اش مصرف کمتر انرژیست. برای مثال خاموش کردن چراغها هنگام خارج شدن از اتاق و یا بازیافت قوطی های آلومینیومی هر دو از راههای صرفه جویی در انرژی میباشند.

بهره وری انرژی استفاده از تکنولوژی است که نیاز به انرژی کمتری برای ارائه سطح مشخصی از خدمات دارد. به عبارت دیگر بهره وری انرژی دستیابی به بازده مساوی و یا بالاتر با صرف انرژی کمتر در شرایط یکسان میباشد. بعنوان مثال استفاده از لامپ فلورسنت فشرده که انرژی کمتری نیاز دارد نسبت به استفاده لامپهای رشته ای برای تولید همان مقدار روشنایی، برتری دارد و جایگزینی آن به مصرف بهینه برق کمک کرده و  بهره وری انرژی بالاتری خواهد داشت.

گاهی اوقات صرفه جویی انرژی با بهره وری انرژی اشتباه گرفته میشود. ساختمان اداری را در نظر بگیرید با تابلویی که روی آن نوشته شده: “اگر کارایی بیشتری از انرژی میخواهید، از راه پله بجای آسانسور استفاده کنید”،  در صورت استفاده مردم از راه پله،  آیا بهره وری انرژی افزایش خواهد یافت؟ جواب خیر است. زیرا فقط از آسانسور کمتر استفاده شده و اگر استفاده میشد همان مقدار انرژی سابق را مصرف میکرد. پس استفاده از راه پله فقط باعث صرفه جویی در مصرف انرژی میگردد.

چنانچه تقاضا برای خدمات انرژی ثابت باشد، ممکن است افزایش بهره وری انرژی، مصرف انرژی را نیز کاهش دهد ولی لزوما همیشه اینطور نیست.

 لوازم خانگی مصرف کننده انرژی( برقی، گازی و . . . ) با بازده استاندارد، بهره وری انرژی را افزایش میدهند ولی اگر مصرف کننده تصمیم بگیرد این افزایش کارایی و بهره وری انرژی را باخرید خانه ای بزرگتر و یا لوازم بیشتر جبران کند، این رفتار او دوباره به  جای اول برگشتن نام دارد و به هیچ عنوان باعث کاهش مصرف انرژی نخواهد شد.

راهکارهای صرفه جویی در سوخت

راهکارهای زیادی برای صرفه جویی در مصرف انرژی در ساختمانهای مسکونی و اداری- تجاری وجود دارد. تعدادی از این راهکارها به شرح ذیل است:

راهکارهای بدون هزینه:

• درجه آب گرم را روی ۵۰ درجه سانتیگراد تنظیم کنید.
• درجه حرارت سیستم مرکزی گرمایش و سرمایش را در زمستان روی ۲۰ درجه سانتیگراد و کمتر و در تابستان روی ۲۵ درجه و یا بالاتر تنظیم کنید.
• چراغها و لوازمی را که استفاده نمیکنید خاموش کنید.
• دمای داخل را با باز و بسته کردن پنجره ها و پوشش پنجره مدیریت کنید. برای مثال هنگام عصر پنجره ها را باز کنید تا از نسیم خنک عصر بهره ببرید، در تابستان پرده ها و یا پوشش پنجره ها را در برابر تابش مستقیم آفتاب بکشید و یا در زمستان برای بهره گیری از تابش مستقیم آفتاب پرده ها را باز کنید.
• مطمئن شوید وسایل گرمایشی و یا تهویه ها بوسیله مبلمان و وسایل منزل و یا پوشش پنجره ها مسدود نشده باشند.
• ماشین لبسشویی را فقط هنگامی که بیشترین بار البسه مجاز را دارد به کار بیندازید. فراموش نکنید شستشوی لباسها توسط ماشین لباسشویی با آب سرد صرفه جویی زیادی در انرژی خواهد داشت.
• برای خشک کردن لباسها، در صورت ممکن از طناب رخت و یا رخت آویز استفاده کنید و خشک کن را به کار نیندازید.
• ماشین ظرفشویی را در حالت هوای خشک (Air Dry) قرار دهید و هنگامی که پر ظرف است به کار بیندازید.
• کویل یخچال را تمیز کنید و فریزر را مدام یخ زدایی کنید. دمای یخچال را روی ۳۵ درجه فارنهایت و فریزر را روی صفر درجه فارنهایت قرار دهید.
• در روزهای گرم استفاده از وسایلی را که گرما تولید میکنند کاهش دهید مانند فر، اجاق گاز و یا ماشین خشک کن.
• یخچال و فریزر های یدکی را خاموش کنید و یا کلا از شر آنها خلاص شوید.
• بجای آسانسور از راه پله استفاده کنید.
• درب بازشو دودکش ها را وقتی استفاده نمیشوند ببندید.
• مخزن آبگرمکن خود را رسوب زدایی کنید.

راهکارهای کم هزینه:

• جایگزینی لامپهای فشرده با لامپهای رشته ای
• لوازم برقی را که استفاده نمیکنید علاوه بر قرار دادن کلید آنها در حالت خاموش، کلا از برق جدا کنید. بعضی لوازم با وجود خاموش بودن در صورت اتصال به پریز، برق مصرف میکنند.
• از فنهای (پنکه) سقفی و یا دیگر فنها جهت به گردش درآوردن هوا در ساختمان استفاده کنید.
• آبگرمکن و لوله های آب گرم را عایق بندی کنید.
• فیلترهای دیگ، تهویه مطبوع و پمپ حرارتی را بطور منظم بازرسی و تعویض کنید.
• درز گیر و هوابند اطراف در و پنجره ها نصب و یا بطور منظم تعویض نمایید.
• پنجره های بادشکن و یا مقاوم در برابر طوفان نصب کنید.
• شیر ها و سردوشهای کم فشار جهت کاهش استفاده آب گرم نصب کرده و شیرهای نشتی دار را تعویض و یا تعمیر نمایید.
• ترموستات دارای برچسب انرژی و قابل برنامه ریزی نصب کنید.
• درزگیر و نوار لاستیکی هوابند یخچال و فریزر را تعویض کرده و مطمئن شوید بطور کامل بسته و هوابند شده اند.
• در صورت امکان برای کنترل مصرف برق در سیستم روشنایی، دیمر و سنسورهای حرکتی نصب کنید.

راهکارهای پر هزینه:

• یک شرکت معتبر و تایید شده جهت ممیزی انرژی ساختمان خود استخدام کنید.
• ساختمان خود را مجهز به عایق حرارتی نمایید.
• لوازم خانگی قدیمی خود را با لوازم دارای برچسب انرژی جایگزین کنید.
• سیستم تهویه مطبوع را با کولر های تبخیری، پنکه و فنهای زیر شیروانی و یا فن و پنکه در تمام خانه جایگزین کنید.
• سیستم قدیمی گرمایش و آب گرم را با یک سیستم بازده بالا عوض کنید.
• تیوبهای خورشیدی برای کاهش استفاده از روشنایی برق در داخل منزل بویژه در اتاقهای میانی نصب کنید.
• سایبان و یا طلقهای رنگی برای پنجره نصب کنید. از پوششهای سبز مانند درختان و بوته ها مانند مو (انگور) برای کاهش دریافت گرمای ساختمان استفاده کنید.

صرفه جویی در انرژی – خودروها:

در خودرو ها نیز میتوان با اعمال راهکارهایی موجبات صرفه جویی در انرژی را پدید آورد. فهرست راهکارهای شناخته شده صرفه جویی انرژی در خودروها به شرح ذیل است:

راهکارهای بدون هزینه:

• با سرعت کمتر حرکت کنید و از شتاب سریع اجتناب نمایید.
• از دوچرخه و وسایط نقلیه عمومی استفاده کنید، در صورت امکان مسیر خود را پیاده طی کنید و از راندن خودرو شخصی بدون سرنشین غیر از خود، خودداری نمایید.
• کارهای خود را تجمیع کنید تا تعداد سفرهای جداگانه بابت هر کار را کاهش دهید.
• بارهای اضافی را از خودرو خارج نمایید.
• از استفاده از باربند سقفی خودرو اجتناب کرده و هنگامی که از آن استفاده نمیکنید آنرا از خودرو جدا کنید.
• از کلید ثابت نگهداشتن سرعت (cruise control) در سفر های بزرگراهی استفاده کنید.
• در زمان توقف بیش از یک دقیقه، موتور خودرو را خاموش کنید.
• از گرم کردن خودرو قبل از حرکت ( روشن نگهداشتن خودرو به منظور گرم شدن آن) بپرهیزید.
• در سرعتهای کم از سیستم تهویه خودرو کمتر استفاده کنید. در سرعتهای بالاتر از ۶۵ کیلومتر بر ساعت استفاده از سیستم تهویه مطبوع خودرو بسیار کارآمد تر است از باز کردن پنجره های خودرو .
• در روزهای آفتابی، خودرو را زیر سایبان پارک کنید.
• مقدار بنزین مصرف شده را بر حسب مسافت یادداشت کنید تا از بروز اشکالات فنی در خودرو بکاهید.

راهکارهای کم هزینه:

• فیلترهای سوخت و هوا را بطور منظم عوض کنید.
• موتور خودرو را همیشه تنظیم کنید.
• باد تایرهای خودرو را همیشه تنظیم کرده و از تایر های با عاج سنگین تر در شرایط معمولی رانندگی استفاده نکنید.
• از روغن موتور توصیه شده برای خودروی خود استفاده کنید.

راهکارهای پر هزینه:

• خودرو با مصرف سوخت کارآمد تر خریداری کنید.
• سلیقه خود را به راندن خودروهای کوچکتر تغییر دهید.

منبع:شرکت بهینه سازی مصرف سوخت